Overgenomen van het FB-prikbord van Sarah Van Liefferinge
De piraten willen copyright niet afschaffen, wel willen we de wetgeving hervormen. Sinds eind jaren ’90 kunnen we via internet goedkoop en supersnel muziekbestanden delen met elkaar. Maar de huidige copyrightwetgeving werd nooit aangepast aan het digitale tijdperk en is dus compleet verouderd. Er gaapt een gigantische kloof tussen de digitale realiteit en de wetgeving.
Oorspronkelijk (eind 18de eeuw in de VS) werd copyright ingevoerd om de vooruitgang van wetenschap en kunst te bevorderen. Artiesten en uitvinders kregen toen 14 jaar bescherming zodat ze hun investering konden terugwinnen. Daarna kwam hun werk in het publiek domein, en dus ter beschikking van de gemeenschap.
De huidige termijn voor copyright is ‘de dood van de artiest + 70 jaar’. Telkens wanneer Micky Mouse in het publiek domein dreigt te belanden, zetten de Disney Company en andere distributiemaatschappijen een machtige lobbymachine in gang. Zo slaagden ze er in ’98 in om hun sterfiguurtje nog 20 jaar langer uit te melken. En reken maar dat ze in 2018 zullen proberen om het auteursrecht met nog eens 20 jaar te verlengen, tot 90 jaar na de dood van de artiest.
Volgens de piraten heeft de huidige copyrightwetgeving niks meer te maken met ‘het stimuleren van creativiteit’, noch met ‘de bescherming van en een eerlijk verdienmodel voor artiesten’. De monsterboetes die geclaimd worden (zelfs van kleine downloaders) draaien daar niet om: het is paniekvoetbal van distributiemaatschappijen die hun macht en vermogen zien wegglippen door de digitalisering.
Weet je nog hoe je zelf aan de radio gekluisterd zat om dat ene nummer op tape op te nemen? En hoe je CD’tjes brandde voor je vrienden, omdat CD’s in de winkel veel te duur waren en je wist dat de artiest zelf er zo goed als niks aan verdiende? Het is een feit dat het internet dit onschuldig delen massaal veel makkelijker gemaakt heeft. Maar in plaats van op een geforceerde manier tegen technologische evoluties in te gaan en zelfs kleine downloaders te criminaliseren, zou de sector zich beter concentreren op nieuwe verdienmodellen, aangepast aan dit tijdperk.
De piraten geloven in de bescherming van de commons of gemeenschapsgoederen: kunst, cultuur en wetenschap moeten ten dienste staan van de mensheid, en niet ten dienste van machtige bedrijven. Daarom is het nodig om de copyrightwegeving te herzien en weer in balans te brengen.
Wij stellen voor:
1) Intellectueel recht is onvervreemdbaar: wie covert, samplet, … doet aan naamsvermelding. Dat is basisbeleefdheid.
2) Muziek delen voor niet-commercieel gebruik moet vrij zijn. Het internet biedt nu eenmaal deze mogelijkheid. Enkel door op grote schaal de privacy van internetgebruikers te schenden en iedereen te controleren en bespioneren, kan dit delen aan banden gelegd worden. En dat is exact wat de machtige distributielobby nu aan het proberen is, via vrijhandelsakkoorden zoals TTIP bv. Ze willen controle over het internet ten koste van onze universele mensenrechten. Maar met een kanon op een mug schieten is zelden een goed idee.
3) Wat commercieel gebruik betreft stellen we een termijn van 20 jaar voor. Elk werk wordt na publicatie automatisch beschermd voor 5 jaar. Na 5 jaar kan de artiest het werk registreren om die termijn te verlengen tot 20 jaar. Deze procedure is bedoeld om het probleem van zogenaamde ‘wezen’ (werken waarvan de maker niet bekend is, maar die wel nog onder copyright vallen en dus niet gebruikt mogen worden zonder expliciete toestemming van de maker) van de baan te helpen.
4) Auteursrechtenorganisaties zoals SABAM werken met onduidelijke verdeelsleutels die niet op reële afspeellijsten gebaseerd zijn: goed voor de groten, maar niet voor de kleintjes. Bovendien eist SABAM ook vergoedingen van DJ’s die niet auteursrechtelijk beschermd werk afspelen, alsook van bands die hun eigen muziek spelen. Verder bedragen de werkingskosten van SABAM ongeveer even veel als de inningen die ze doen. Afschaffen die handel!
5) Check zeker ook de Creative Commons licenties, die artiesten de mogelijkheid bieden om zelf te specifiëren hoe hun werk al dan niet gebruikt mag worden.
De piraten begrijpen dat sommige artiesten het moeilijk hebben met het feit dat hun muziek vrij te verkrijgen is via internet. Maar studies wijzen uit dat muziekliefhebbers die gratis downloaden niet minder geld spenderen aan concerten of betaalde muziek: het budget dat ze uitgeven blijft constant. Mensen zijn bereid om te betalen voor muziek, en dan vooral als ze weten dat ze daarmee de artiest zelf (en niet de distributielobby) steunen. Bovendien kan niemand ontkennen dat het internet ook gigantische mogelijkheden biedt voor artiesten: het is veel makkelijker om een breed publiek te bereiken en exposure te krijgen.
Verder zal er ook een zekere maturiteit moeten groeien bij de internetgebruikers. De eerste grote golf van gratis downloaden kwam deels voort uit protest tegen de verouderde wetgeving en de veel te dure CD’s van voorheen. Als artiesten via internet een connectie uitbouwen met hun fans, zijn velen van hen bereid om een redelijke prijs te betalen voor de kwaliteit die ze krijgen. En dat tieners hun zakgeld liever uitgeven aan festivals dan dat ze betalen voor al hun muziek.. God ja, denk terug aan jouw collectie cassetjes en gekopieerde CD’s, en het moment dat je bewust besliste dat je met graagte een deel van je loon aan muziek wilde spenderen.
En als allerlaatste punt: het basisinkomen als nieuw verdienmodel. We zien hoe steeds meer jobs verdwijnen door de robotisering, en hoe steeds meer mensen moeten knokken om rond te komen. Tegelijkertijd blijft het aantal superrijken toenemen. Er is dus nood aan een nieuw systeem van herverdeling. De piraten geloven dat elke burger in dit land een basisinkomen zou moeten krijgen, zodat hij/zij de kans krijgt zich ten volle te ontplooien. Heel veel arbeid is maatschappelijk waardevol, maar economisch niet winstgevend: denk maar aan de zorg voor ouderen en kinderen, vrijwilligerswerk, studeren, beginnende ondernemingen, maar ook artistieke projecten. Muziek brengt mensen samen en voedt de ziel, maar toch komen veel muzikanten nauwelijks rond. Dankzij het basisinkomen krijgen ook niet-gesubsidieerde en beginnende artiesten een kans om hun levensproject uit te bouwen. En het is een belangrijke stap richting een meer creatieve en warme samenleving waarin burgers kunnen zijn wie ze willen zijn, en niet wie de arbeidsmarkt hen dwingt te zijn.