De P2P werkgroep binnen De Toekomstfabriek organiseerde samen met Victoria Deluxe in Gent een denkdag op donderdag 12 maart onder leiding van Michel Bauwens en Francine Mestrum.

De bedoeling van deze denkdag was om rond een vijftal stellingen te werken, gecentreerd rond de P2P-economie en aanverwante thema’s (bv. het onvoorwaardelijk basisinkomen).

We publiceren hier de stelling van Herman Peeters

STELLING: De Peer-to-peer economie leidt niet noodzakelijk tot meer inclusie op de arbeidsmarkt maar werkt de atomisering en deregulering ervan in de hand waardoor sociale bescherming bemoeilijkt wordt.

Afbakening:
Ik ga hier vooral in op het spanningsveld van de for-profit-/for-benefit as in het assenstelsel in het boek “De Wereld Redden”.
De stelling werk ik uit aan de hand van de arbeidsmarktpositie van de kenniswerker en de tegenstelling tussen de taxichauffeur en de Uberchauffeur.

1. Hoe bedient een werknemer zich van de arbeids- en inkomensverhogende mogelijkheden die het P2P-gemeengoed op de markt biedt?
Niet iedereen bedient zich even goed van de meerwaarden die uit een P2P-applicatie. (vb Uber) Zij die goed in de arbeidsmarkt ingebed zitten bedienen zich er beter van dan zij die in een precairder positie verkeren. De Uber-chauffeur blijkt een kenniswerker die goed geïntegreerd is op de arbeidsmarkt. Op basis van dit gegeven leidt de P2P-praktijk in de open accessomgeving tot uitsluiting i.p.v. insluiting.

2. Het mimetische karakter van de P2P-productie
P2P-werkers zitten in een geatomiseerde arbeidsmarkt vol gelijken in een zeer rivaliserende dynamiek. In het mimetische spanningsveld tracht de mens zich daarom van zijn gelijke te onderscheiden door zich te beroepen op vlijt en eigen verdienste.
Dit kan op verschillende manieren in een P2P-omgeving: Eén: investering in zijn menselijk kapitaal en het verhogen van zijn credits. Twee: Trachten zelf een netarchisch kapitalist te worden door een platform voor kennis-en informatieuitwisseling te stichten. Hiervoor kan hij putten uit de onuitputtelijke bron van gedeelde kennis die voor alle anderen even toegankelijk is.

3. Kenmerken van de arbeidsmarktpositie van de peer-to-peerwerker en de gevolgen voor zijn bescherming
De positie van P2P-werker is geïndividualiseerd in een gedereguleerde arbeidsmarkt met minimale bescherming. In een P2P-arbeidsomgeving wordt arbeid bekeken als ‘menselijk kapitaal’.
In de open-access omgeving is de houding (van een kenniswerker) t.a.v. het omgaan met (inkomens)bescherming een stuk ambigu: De kenniswerkers staan als individuen op de markt (die weinig of verkeerd gereguleerd is). Ze zijn afhankelijk van de open beschikbaarheid van kennis als hulpbron waaraan zij vrij bijdragen en naar goeddunken kunnen uit putten en die zij bijgevolg open willen houden. Daarnaast worden zijn constant verleid in te grijpen in de gedeelde hulpbron door hun kennisproduct te beschermen (d.i. schaars maken b.v. via auteursrecht), om een stabiel inkomen te kunnen bekomen.

4. Hoe komen we hier uit? (voer voor de discussie)
Verschillende pistes:
1. Activisme voor regulering.
2. Zelforganisatie van P2P-werkers. (moet de hand naar de ‘oude’ werknemersbeweging gereikt worden?)
3. Organiseren van het alternatief P2P-landschap, t.t.z. Het zelf in handen proberen nemen van de internetplatforms of het beschermen van het gemeengoed via licenties.
4. Onafhankelijk worden van een inkomen uit de hulpbron (via basisinkomen)
De strijd is politiek.